Toan táo nhân, hay còn gọi là táo nhân, là một vị thuốc quý giá trong y học cổ truyền Việt Nam. Nó được biết đến với công dụng dưỡng tâm, an thần, bổ âm, liễm hãn, đồng thời có khả năng chữa trị nhiều bệnh lý liên quan đến tâm thần kinh và các vấn đề về giấc ngủ. Bài viết này sẽ đi sâu vào tìm hiểu về toan táo nhân, từ nguồn gốc, công dụng đến những bài thuốc và món ăn bổ dưỡng từ vị thuốc này.
Contents
Toan táo nhân
Nguồn gốc và thành phần:
Là nhân hạt của quả táo chua đã chín già phơi khô. Loại táo này có vị chua, tính mát và thường được sử dụng trong y học cổ truyền. Về thành phần hóa học: Toan táo nhân có dầu, beta sitosterol, betulin, betulin acid, flavon C-glycosid, saponin và vitamin C.
Tính vị và tác dụng:
Theo Đông y, táo nhân vị ngọt, tính bình; vào các kinh tâm, can và đởm. Nó có tác dụng dưỡng tâm, an thần, bổ âm, liễm hãn. Ngoài ra, Toan táo nhân còn được cho là có tác dụng:
- Chữa các trường hợp bồn chồn kích ứng, hồi hộp, mất ngủ: Do táo nhân có tác dụng an thần, giúp thư giãn tinh thần, giảm căng thẳng, cải thiện chất lượng giấc ngủ.
- Đau tức vùng ngực, tim đập mạnh: Toan táo nhân có thể giúp điều hòa nhịp tim, giảm bớt các triệu chứng đau tức vùng ngực.
- Cơ thể hư nhược, nhiều mồ hôi: Toan táo nhân có tác dụng bổ âm, giúp bù đắp lượng âm bị hao hụt, giảm mồ hôi trộm.
Cách sử dụng và liều lượng:
Liều dùng thông thường là từ 12g đến 24g. Nên giã giập trước khi sắc, rang nướng, xào rán để tăng hiệu quả chữa bệnh.
Lưu ý khi sử dụng:
- Người bị tiêu chảy, đầy bụng, nên hạn chế sử dụng hoặc tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
- Phụ nữ mang thai và cho con bú cần thận trọng khi sử dụng toan táo nhân.
- Không nên sử dụng toan táo nhân trong thời gian dài hoặc liều lượng quá cao.
An thần
Táo nhân nổi tiếng với công dụng an thần, giúp cải thiện giấc ngủ. Các thành phần hóa học trong toan táo nhân có tác dụng làm dịu thần kinh, giảm căng thẳng, mang lại cảm giác thư giãn, từ đó giúp nâng cao chất lượng giấc ngủ.
Các bài thuốc an thần từ toan táo nhân:
| Bài thuốc | Thành phần | Công dụng |
|---|---|---|
| Bài 1 | Toan táo nhân sao 20g, Tri mẫu 12g, Phục linh 12g, Xuyên khung 8g, Cam thảo 8g | Chữa yếu mệt, lo phiền, mất ngủ, tim hồi hộp, ra mồ hôi trộm, chóng mặt, hoa mắt. |
| Bài 2 | Toan táo nhân sao 16g, Cam thảo 4g, Viễn chí nướng 8g, Xương bồ 8g, Đảng sâm 12g, Phục linh 12g | Chữa thần kinh suy nhược, hay quên, ngủ mê nhiều, biếng ăn, mệt mỏi rã rời. |
| Bài 3 | Dùng bột Táo nhân 6 g, hòa với nước ấm uống trước khi đi ngủ. | Chữa mất ngủ. |
Mẹo nhỏ giúp ngủ ngon hơn:
- Ngâm chân nước nóng trước khi ngủ: Trước khi đi ngủ, ngâm chân trong nước ấm có pha thêm gừng tươi hoặc lá bưởi giúp lưu thông máu, thư giãn cơ thể và dễ ngủ hơn.
- Sử dụng tinh dầu oải hương hoặc hoa oải hương: Mùi hương hoa oải hương có tác dụng an thần, giúp bạn dễ ngủ hơn.
- Tập yoga hoặc thiền định trước khi ngủ: Tập yoga hoặc thiền định giúp bạn thư giãn tinh thần, xua tan lo âu, mang lại giấc ngủ sâu hơn.
Những món ăn bổ dưỡng từ toan táo nhân:
- Cháo táo nhân: Toan táo nhân 60g, gạo tẻ 200g, nước Thục địa hoàng 100g. Toan táo sắc gạn lấy nước, nấu với gạo thành cháo, khi cháo chín nhừ, cho tiếp nước Thục địa vào, đun sôi đều. Ăn tùy ý nhiều lần trong ngày. Cháo táo nhân có tác dụng an thần, bổ huyết, giúp cải thiện giấc ngủ, giảm mệt mỏi, tăng cường sức khỏe.
- Súp táo nhân: Toan táo nhân 15g, thịt nạc 100g, cà rốt, nấm hương, rau cần. Nấu súp cho đến khi thịt và rau chín mềm. Có thể thêm gia vị cho phù hợp khẩu vị. Súp táo nhân có tác dụng bồi bổ khí huyết, tăng cường sức đề kháng, giúp phục hồi sức khỏe sau ốm.
